Pod koniec czerwca 2024 roku spotkało się na kawie  dwóch pułkowników, jeden major i jeden dyrektor. Dyskutowali o tym, jaki kształt ma obrać 85 rocznica Bitwy pod Broniną. Po ponad dwugodzinnej naradzie postanowiono, to, co mogli Państwo zobaczyć w dniu 7 września 2024 roku pod pomnikiem Bohaterów Poległych za Wolność Polski  w latach 1939-1945 w Broninie, na drogach Broniny, a następnie na terenie Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Broninie. 

Uroczyste obchody pod pomnikiem przygotowane przez Związek Żołnierzy Wojska Polskiego przy współudziale przedstawicieli władz samorządowych, wojewódzkich, osobistości naszego regionu, uczniów szkół, pocztów sztandarowych, harcerzy, znakomitych żołnierzy i ich dowódców, były możliwe dzięki pasji i zaangażowaniu Prezesa Zarządu Wojewódzkiego Świętokrzyskiego Związku Żołnierzy Wojska Polskiego Pana Pułkownika Stanisława Kozła, który jako pasjonat kowalstwa artystycznego przekuł w czyn swoje zamysły. Odczytany przez wojskową asystę honorową apel poległych sprawił, że w sercach zebranych zagrały nuty patriotyzmu, a w oku pojawiła się łza szacunku i podziwu dla czynu najwyższego, jakim w tym wypadku było oddanie życia za ojczyznę; co podkreślił Pan Pułkownik cytując „Hymn do miłości ojczyzny” Ignacego Krasickiego.

Punktem kulminacyjnym tej części obchodów była salwa honorowa, której wystrzały przecięły powietrze w Broninie, jak wystrzały z 9 września 1939 roku, aby przypomnieć wszystkim o tym, że stoimy na ziemi uświęconej krwią Polaków. Utworzony przez jednostki Wojska Polskiego, Drużyny Strzeleckie, klasy mundurowe Szkół Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Starachowicach i zaproszonych gości orszak udał się na dalszą celebrację do Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Broninie.

Przygotowując wystawę o Bitwie pod Broniną, (którą mogli  Państwo zobaczyć podczas uroczystych obchodów nadania Ośrodkowi  imienia Bohaterów Września 1939 roku), kiedy przeglądałem - dzięki uprzejmości Delegatury Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach i Archiwum Państwowego w Kielcach; akta spraw, zeznania świadków i zdjęcia z tamtego okresu, dotknęła mnie wojna, wojna która rozpoczęła się 85 lat temu. Wydarzenia tam zapisane są niesamowicie gwałtowne i brutalne, a poznane historie zostaną już ze mną na całe życie. Jaką zatem rysę zostawiła wojna na duszy ludzi, którzy ją przeżyli? Jak wpłynęła na dalsze losy ocalałych? Dlatego tak cenna była dla nas obecność rodzin walczących wtedy żołnierzy i mieszkańców Broniny, którzy przeżyli tą Bitwę.

W aktach spraw nie ma Niemców wręczających dzieciom cukierki i chleb, jak to jest w: Der grosse Deutsche Feldzug gegen Polen (Wielka niemiecka kampania przeciw Polsce). W aktach spraw są Niemcy robiący zdjęcia zamordowanym polskim żołnierzom, spalonym domom i bijący jeńców kolbą od karabinu w tył głowy.  Spieramy się o to, czym była walka obronna 1939 roku, czym było Powstanie Warszawskie, ilu poległo i jaki był sens tej walki? Ale nikt z nas nie był jak Plutonowy Marian Zubrzycki, który wzięty do niewoli został zmuszony do noszenia wody Niemcom w upalne dni września 1939 roku. Nie mogąc się tej wody napić, poniżany, bity i kopany, w końcu puściły mu nerwy i oburzony zachowaniem niemieckich żołnierzy uderzył jednego z nich wiadrem. Spotkała go najsurowsza kara.

Wybór patrona dla naszego Ośrodka nie mógł być inny, a był wręcz jedyny i oczywisty. W około 20 lat po zakończonej wojnie, na uświęconej krwią Polaków ziemi stanęły mury dzisiejszego Ośrodka dzięki ofiarności lokalnej społeczności. Stanął również pomnik upamiętniający Bohaterów Września dzięki ofiarności Związku Kombatantów z Państwowej Komunikacji Samochodowej, w 1964 roku w ścianę Ośrodka wmurowano tablicę pamiątkową, którą dziś mogą Państwo zobaczyć przy maszcie flagowym przed Ośrodkiem, a w kilkadziesiąt lat później uparty sołtys z Broniny Szanowny Pan Pułkownik Stanisław Kozioł postawił następny pomnik upamiętniający te wydarzenia. Zatem echo tej Bitwy niosło się przez kilkadziesiąt lat, a teraz na naszych ramionach spoczywa jego podtrzymanie. Przewodniczący Rady Powiatu Pan Wiesław Skop odczytał zebranym uchwałę, którą nadano Ośrodkowi imię. Starosta Buski Pan Jerzy Kolarz w imieniu fundatorów w asyście Przewodniczącego Rady Rodziców Pana Rafała Boronia i Prezes Stowarzyszenia „Daj Dziecku Nadzieję” Pani Katarzyny Maj, przekazali sztandar społeczności szkolnej. Związek Żołnierzy Wojska Polskiego przekazał społeczności Godło Narodowe, które obowiązywało we wrześniu 1939 roku, a wykonane zostało przez zakład ARTWOJ z Broniny.  Wielki Orzeł dumnie spogląda teraz na wszystkich wchodzących do Ośrodka, a nam przypomina o powinnościach wobec historii.

Jako dyrektor tej placówki jestem dumny z tego kim jesteśmy, gdzie jesteśmy i jaką obraliśmy drogę. Jestem dumny z uczniów, którzy swoją trudną walkę prowadzą na co dzień i dumny jestem ze wszystkich pracowników Ośrodka, którzy im w tej walce  pomagają. Dumny jestem z rodziców naszych podopiecznych, którzy pomagają nam w tych  staraniach.

Dziękujemy wszystkim za obecność podczas uroczystości 7 września. W imieniu swoim i pana Pułkownika Stanisława Kozła dziękuję:

• Rodzinom poległych w Bitwie Żołnierzy, państwu Tadeuszowi i Teodorze Rózgom, pani Wandzie Grzegorczyk wraz z wnukiem - potomkom kaprala Andrzeja Rózgi z 5 pułku Strzelców Podhalańskich. Panu Zdzisławowi Kumorowi z Broniny, który jako 5 latek przeżył horror tej Bitwy.

• Dziękujemy za patronat: Wojewodzie Świętokrzyskiemu panu Józefowi Brykowi.

• Dziękujemy za obecność podczas uroczystości: Wicewojewodzie Świętokrzyskiemu Panu Michałowi Skotnickiemu; Członkowi Zarządu Województwa Świętokrzyskiego Pani Anicie Koniusz; Starszej Wizytator Kuratorium Oświaty w Kielcach Pani Irenie Sobieraj; Burmistrzowi Miasta i Gminy Busko-Zdrój Panu Jerzemu Szydłowskiemu; Komendantowi Centrum Przygotowań do Misji Zagranicznych w Kielcach Panu Pułkownikowi Adamowi Włoczewskiemu; Panu Podpułkownikowi Piotrowi Krakowiakowi z 10 Świętokrzyskiej Brygady Obrony Terytorialnej;  Panu Generałowi Dywizji w stanie spoczynku Franciszkowi Puchale i Panu Pułkownikowi  w stanie spoczynku Stanisławowi Kalskiemu; Zarządowi Związku Strzeleckiego Niepodległość im. gen. Bronisława Kwiatkowskiego; Komendantowi Powiatowemu Państwowej Straży Pożarnej – Panu Brygadierowi Grzegorzowi Karwatowi;  Pierwszemu Zastępcy Komendanta Powiatowego Policji w Busku-Zdroju Panu Podinspektorowi Arturowi Pietrasowi; Majorowi Stanisławowi Kaszy –Szefowi Wydziału Rekrutacji i Promocji WCR Busko-Zdrój; Członkom Związku Żołnierzy Wojska Polskiego z regionu świętokrzyskiego: Buska-Zdroju, Sandomierza, Kielc, Ostrowca Świętokrzyskiego, Kazimierzy Wielkiej i z Włoszczowy; Rodzicom i wychowankom Ośrodka; Obecnym i Emerytowanym Pracownikom Ośrodka; Pracownikom Starostwa Powiatowego i Urzędu Miasta i Gminy oraz Buskiego Samorządowego Centrum Kultury; Dyrektorom jednostek organizacyjnych Powiatu Buskiego; Sołtysom wsi Gminy Busko-Zdrój; Harcerzom z Hufca Busko-Zdrój i Pińczowa oraz wszystkim którzy swoją obecnością uświetnili uroczystości 85 rocznicy Bitwy pod Broniną.

Za pomoc w przygotowaniach dziękujemy:

• Panu Staroście Buskiemu Jerzemu Kolarzowi; Wicestaroście Buskiemu Stanisławowi Klimczakowi; Członkom Zarządu Powiatu w Busku-Zdroju panu Andrzejowi Lasakowi oraz panu Wiesławowi Marcowi; Naczelnikowi Wydziału Edukacji, Kultury i Kultury Fizycznej Pani Renacie Krzemień; Przewodniczącemu Komisji Edukacji, Kultury, Kultury Fizycznej i Promocji Powiatu Panu Piotrowi Wąsowiczowi; Komendantowi Hufca Busko-Zdrój Panu Adamowi Gadawskiemu i Pani Harcmistrz Teresie Leszczyńskiej; Pani Doktor Karolinie Trzeskowskiej-Kubasik – IPN Kielce; Pani Doktor Wiesławie Rutkowskiej – Archiwum Państwowe w Kielcach, Majorowi Rezerwy Panu Andrzejowi Szostakowi; Kierownikowi Wydziału Kuratorium Oświaty w Busku-Zdroju w stanie spoczynku pani Grażynie Kozioł; OSP Mikułowice; Burmistrzowi Miasta i Gminy Wiślica Panu Jarosławowi Jaworskiemu; 10 Świętokrzyskiej Brygadzie Obrony Terytorialnej; Panu Robertowi Osińskiemu i Pułkowi Żuawów Śmierci; Orkiestrze Wojskowej w Krakowie; Żołnierzom z Centrum Przygotowań do Misji Zagranicznych w Kielcach; Kołu  Gospodyń Wiejskich Skorocice i Kołu Gospodyń Wiejskich Zwierzyniec.

Dziękujemy tym, bez których pomocy uroczyste obchody 85 rocznicy Bitwy pod Broniną nie przeszłyby  do historii:

• Księdzu Proboszczowi, Kanonikowi Marianowi Janikowi oraz księdzu Konradowi Stańkowi za wzruszającą Mszę Świętą Polową.
• Prezesowi Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Kielcach Panu Jerzemu Wątrobie, za bezinteresowną pomoc i wsparcie;
• Dyrektor Szkół Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Starachowicach Pani Dorocie Glinie, za przygotowanie młodzieży z klas mundurowych na powyższe uroczystości;
• Związkowi Strzeleckiemu Niepodległość im. Gen. Bronisława Kwiatkowskiego i Panu Pułkownikowi Związku Strzeleckiego Sylwestrowi Szmitowi oraz wszystkim Żołnierzom z formacji, których działania wspierają nas od lat;
• Panu Kazimierzowi Krzemińskiemu i Hurtowni KiM za zaopatrzenie uroczystości w wodę mineralną Cisowianka;
• Harcerskiej Grupie Ratowniczej Busko-Zdrój, która miała ręce pełne pracy w ten upalny dzień;
• Panu Markowi Domańskiemu i Piekarni Bronina Złoty Łan, za zaopatrzenie imprezy w pieczywo;
• Stowarzyszeniu Daj Dziecku Nadzieję, za zakup wody mineralnej Buskowianka, zapewnieniu lodów dla nastoletnich żołnierzy, podjęciu inicjatywy i zebraniu środków na zakup sztandaru dla Ośrodka;
• Panu Zbigniewowi Mazurowi – Zakład Stolarski MAZUR, Szczaworyż, za nieodpłatną pomoc w przygotowaniu pamiątkowych ryngrafów;
• Pani Magdalenie Kumór za przygotowanie wyjątkowych zaproszeń;
• Panu Michałowi Lenartowiczowi i Drukarni Boczna 4 za pomoc w przygotowaniu wystawy;
• Panu Markowi Ciszewskiemu i Zespołowi Redakcji Busko.com.pl, za uwiecznienie uroczystości;
• Pracownikom Ośrodka za przygotowanie oprawy i poczęstunku dla gości – wykonaliście tytaniczną pracę;
• Panu Mateuszowi Wiśniewskiemu z Broniny za uświetnienie uroczystości kolekcją zabytkowych motocykli;
• Obecnym na uroczystościach Żołnierzom, tym zawodowym, uczącym się i w stanie spoczynku, dziękujemy za służbę.

Dziękujemy Fundatorom Sztandaru dla Ośrodka (według kolejności wpłat):

• Panu Radnemu Piotrowi Wąsowiczowi;
• Przewodniczącemu Rady Rodziców Panu Rafałowi Boroniowi;
• Panu Staroście Jerzemu Kolarzowi;
• Pani Naczelnik Renacie Krzemień;
• Panu Wicestaroście Stanisławowi Klimczakowi;
• Panu Radnemu Andrzejowi Lasakowi;
• Pani Agnieszce Kowalskiej;
• Panu Pawłowi Krzakowi;
• Pracownikom Ośrodka;
• Państwu Dagmarze i Mariuszowi Ścianom;
• Państwu Anecie i Zbigniewowi Widomskim;
• Panu Władysławowi Koziei;

Jeśli kogoś pominąłem, to tylko i wyłącznie przez mnogość osób biorących udział w tym wydarzeniu.

Z wyrazami szacunku

Konrad Ładowski
Dyrektor Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego
im. Bohaterów Września 1939 roku w Broninie

Zapraszamy do naszej galerii na fotorelację z wydarzenia. Więcej zdjęć wkrótce również na naszym Facebooku.

Zdjęcia: Łukasz Chodór